ფიჭვის მტვერი - სრული სამეცნიერო მიმოხილვა

შესავალი

მოკლე მიმოხილვა: ფიჭვი (Pinus) მარადმწვანე წიწვოვან მცენარეთა გვარია ფიჭვისებრთა ოჯახიდან. მისი ბოტანიკური სახელწოდებაა Pinus. ფიჭვი ფართოდაა გავრცელებული ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში, განსაკუთრებით ზომიერ და ცივ სარტყლებში. ცნობილია ფიჭვის 100-ზე მეტი სახეობა. საქართველოში ბუნებრივად გვხვდება 5 სახეობა: ჩვეულებრივი ფიჭვი (Pinus sylvestris), შავი ფიჭვი (Pinus nigra), ელდარის ფიჭვი (Pinus eldarica), კოხის ფიჭვი (Pinus kochiana) და კავკასიური ფიჭვი (Pinus hamata). ფიჭვის მტვერი, მამრობითი გამეტოფიტი, რომელიც წარმოიქმნება მამრობით გირჩებში, საუკუნეების მანძილზე გამოიყენებოდა ხალხურ მედიცინაში, როგორც მატონიზირებელი, იმუნომასტიმულირებელი და გამაახალგაზრდავებელი საშუალება.

მორფოლოგია

ფიჭვის მტვერი ძალიან მცირე ზომის, ღია ყვითელი ფერის, ფხვნილისებრი ნაწილაკებია. თითოეული მტვრის მარცვალი, მიკროსკოპის ქვეშ დაკვირვებისას, შედგება ორი საჰაერო პარკისაგან, რაც განაპირობებს მის სიმსუბუქეს და ქარის მიერ ადვილად გავრცელების უნარს. მტვრის მარცვლის ზომა მერყეობს 20-დან 80 მიკრომეტრამდე, რაც დამოკიდებულია ფიჭვის სახეობაზე. ფიჭვის მტვერს აქვს მსუბუქი, სასიამოვნო ფისოვანი არომატი.

ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)

ფიჭვის მტვრის ქიმიური შემადგენლობა მდიდარი და მრავალფეროვანია. 100 გრამი ფიჭვის მტვერი, საშუალოდ, შეიცავს:

• ცილები: 7-10 გ.
• ამინომჟავები: მდიდარია შეუცვლელი ამინომჟავებით.
• ნახშირწყლები: 25-30 გ.
• ლიპიდები: 5-7 გ, მათ შორის უჯერი ცხიმოვანი მჟავები.
• ვიტამინები: A, B ჯგუფის (B1, B2, B3, B6, B9), C, D, E.
• მინერალები: კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, ფოსფორი, რკინა, თუთია, სელენი და სხვა.
• ფლავონოიდები: რუტინი, კვერცეტინი და სხვა.
• ფერმენტები: ამილაზა, დიასტაზა, ფოსფატაზა და სხვა.
• ფიტოჰორმონები: გიბერელინები, აუქსინები.

აქტიური ნივთიერებების სია

ძირითადი აქტიური ნივთიერებები:

• ცილები და ამინომჟავები: ფიჭვის მტვერი შეიცავს ყველა შეუცვლელ ამინომჟავას, რაც ორგანიზმისთვის აუცილებელია ცილების სინთეზისთვის.
• ფლავონოიდები: რუტინი, კვერცეტინი - აქვთ ანტიოქსიდანტური, ანთების საწინააღმდეგო და კაპილარების გამამაგრებელი თვისებები.
• ვიტამინები: A, B ჯგუფის, C, D, E - მონაწილეობენ ორგანიზმის მრავალ სასიცოცხლო პროცესში, აძლიერებენ იმუნიტეტს, აუმჯობესებენ ნივთიერებათა ცვლას.
• მინერალები: კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, ფოსფორი, რკინა, თუთია, სელენი - აუცილებელია ორგანიზმის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის.
• ფერმენტები: ამილაზა, დიასტაზა, ფოსფატაზა - მონაწილეობენ საჭმლის მონელების პროცესში.
• ფიტოჰორმონები: გიბერელინები, აუქსინები - არეგულირებენ ზრდის და განვითარების პროცესებს.

ფარმაკოლოგიური თვისებები

ფიჭვის მტვერს აქვს შემდეგი ძირითადი ფარმაკოლოგიური თვისებები:

• იმუნომასტიმულირებელი: აძლიერებს ორგანიზმის იმუნურ სისტემას, ზრდის წინააღმდეგობის უნარს ინფექციების მიმართ.
• ანტიოქსიდანტური: იცავს უჯრედებს თავისუფალი რადიკალების მავნე ზემოქმედებისგან, ანელებს დაბერების პროცესს.
• ადაპტოგენური: ზრდის ორგანიზმის ამტანობას ფიზიკური და ფსიქიკური სტრესის მიმართ.
• მატონიზირებელი: აუმჯობესებს საერთო ტონუსს, ხსნის დაღლილობას, ზრდის შრომისუნარიანობას.
• ანტიანემიური: ხელს უწყობს ჰემოგლობინის დონის მატებას.
• ანთების საწინააღმდეგო: ამცირებს ანთებით პროცესებს ორგანიზმში.
• ჰეპატოპროტექტორული: იცავს ღვიძლის უჯრედებს დაზიანებისგან.

გამოყენების სარგებელი

სამეცნიერო კვლევების თანახმად, ფიჭვის მტვრის გამოყენება სასარგებლოა შემდეგ შემთხვევებში:

• იმუნიტეტის დაქვეითება: ხშირი გაციება, ვირუსული ინფექციები.
• ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი: ფიზიკური და გონებრივი გადაღლა.
• ანემია: რკინადეფიციტური ანემია.
• პროსტატის დაავადებები: პროსტატიტი, პროსტატის ადენომა.
• ალერგიული დაავადებები: თივის ცხელება, ბრონქული ასთმა.
• კანის დაავადებები: ეგზემა, ფსორიაზი.
• საჭმლის მომნელებელი სისტემის დარღვევები: მადის დაქვეითება, დისპეფსია.

გამოყენების ჩვენებები

ფიჭვის მტვრის გამოყენება რეკომენდებულია შემდეგ შემთხვევებში:

• იმუნიტეტის გაძლიერება.
• ორგანიზმის საერთო ტონუსის ამაღლება.
• ქრონიკული დაღლილობის სინდრომის მკურნალობა.
• ანემიის პროფილაქტიკა და მკურნალობა.
• პროსტატიტის და პროსტატის ადენომის დროს, როგორც დამხმარე საშუალება.
• ალერგიული დაავადებების დროს, როგორც დამხმარე საშუალება.
• კანის დაავადებების დროს, როგორც დამხმარე საშუალება.
• საჭმლის მონელების გაუმჯობესება.

გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ფიჭვის მტვერი საუკუნეების მანძილზე გამოიყენება ხალხურ მედიცინაში, განსაკუთრებით ჩინეთში, კორეასა და იაპონიაში. მას იყენებენ როგორც მატონიზირებელ, იმუნომასტიმულირებელ, გამაახალგაზრდავებელ საშუალებას. ხალხური რეცეპტების მიხედვით, ფიჭვის მტვერს ხმარობენ ანემიის, იმპოტენციის, პროსტატიტის, ტუბერკულოზის, ბრონქული ასთმის, ალერგიის, კანის დაავადებების, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებების სამკურნალოდ. ასევე, იყენებენ როგორც მადის აღმძვრელ და საჭმლის მონელების გამაუმჯობესებელ საშუალებას.

როგორ გამოვიყენოთ

ზოგადი რეკომენდაციები:

ფიჭვის მტვერი ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ფორმით: ნედლი სახით, გამომშრალი ფხვნილის, ნაყენის, თაფლთან ნარევის, კაფსულების, ექსტრაქტის და სხვა სახით. დოზირება და გამოყენების წესი დამოკიდებულია პრეპარატის ფორმაზე და დანიშნულებაზე.

ნაყენის მომზადება:

ფიჭვის მტვრის ნაყენის მოსამზადებლად, როგორც წესი, გამოიყენება არაყი ან 70% ეთილის სპირტი. 1 წილ ფიჭვის მტვერს ასხავენ 5 წილ არაყს ან სპირტს, აყენებენ თავდახურულ ჭურჭელში ბნელ ადგილას 2-3 კვირის განმავლობაში, დროდადრო შეანჯღრევენ. შემდეგ წურავენ. ინახავენ გრილ, ბნელ ადგილას.

ჩაის მომზადება:

• ფიჭვის მტვრის ჩაის მოსამზადებლად გამოიყენება გამომშრალი ფხვნილი. 1 ჩაის კოვზ ფხვნილს დაასხით 1 ჭიქა (200 მლ) მდუღარე წყალი, გააჩერეთ 10-15 წუთის განმავლობაში, შემდეგ გაწურეთ.

მშრალი ექსტრაქტის გამოყენება:

მშრალი ექსტრაქტის გამოყენებისას მიჰყევით მწარმოებლის ინსტრუქციას.

კაფსულების გამოყენება:

კაფსულების გამოყენებისას მიჰყევით მწარმოებლის ინსტრუქციას.

სხვა გამოყენების მეთოდები:

ფიჭვის მტვრის გამოყენება შესაძლებელია თაფლთან შერეული სახით. ხალხურ მედიცინაში, ზოგიერთ რეცეპტში გვხვდება ფიჭვის მტვრის რძესთან ან სხვა სასმელებთან/საკვებთან შერევის რეკომენდაციები.

გვერდითი მოვლენები

ფიჭვის მტვრის გამოყენებისას გვერდითი მოვლენები იშვიათია. შესაძლოა გამოვლინდეს:

• ალერგიული რეაქციები: ინდივიდუალური აუტანლობის შემთხვევაში.
• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მსუბუქი დისკომფორტი: დიდი დოზებით მიღებისას.

უკუჩვენებები

• მომატებული მგრძნობელობა ფიჭვის მტვრის ან მასში შემავალი კომპონენტების მიმართ.
• ორსულობა და ლაქტაციის პერიოდი (უსაფრთხოების შესახებ საკმარისი მონაცემების არარსებობის გამო).
• 12 წლამდე ასაკის ბავშვები (უსაფრთხოების შესახებ საკმარისი მონაცემების არარსებობის გამო).
• თირკმლის და ღვიძლის მძიმე დაავადებები.

გაფრთხილება

გაფრთხილება: ფიჭვის მტვრის გამოყენებამდე, განსაკუთრებით სამკურნალო მიზნებისთვის, აუცილებლად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან. განსაკუთრებული სიფრთხილეა საჭირო ქრონიკული დაავადებების, მედიკამენტების მიღების ან განსაკუთრებული მდგომარეობების დროს (მაგ., ორსულობა). არ გადააჭარბოთ რეკომენდებულ დოზას.