დაფნის ფოთლები - სრული სამეცნიერო მიმოხილვა

შესავალი

დაფნა (Laurus nobilis) მარადმწვანე ხე ან ბუჩქია დაფნისებრთა ოჯახიდან. მისი სამშობლოა ხმელთაშუა ზღვის რეგიონი, თუმცა დღესდღეობით კულტივირებულია მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში. დაფნის ფოთლები ცნობილია თავისი არომატული და სამკურნალო თვისებებით, რომლებსაც ფართოდ იყენებენ კულინარიასა და ტრადიციულ მედიცინაში.

მორფოლოგია

დაფნის ფოთლები მუქი მწვანე ფერისაა, ლანცეტისებრი ან ელიფსური ფორმის, 6-12 სმ სიგრძის, კიდეებზე გლუვი ან ოდნავ დაკბილული. ფოთლები მკვრივია, ტყავისებრი, ზედაპირი პრიალაა. მათ აქვთ მკვეთრი, არომატული სუნი და მწარე გემო.

ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)

დაფნის ფოთლები შეიცავს:

• ეთერზეთებს (1-3%) - ცინეოლი, ევგენოლი, ლინალოლი, პინენი;
• ტანინებს;
• მწარე ნივთიერებებს;
• ფისებს;
• ლორწოვან ნივთიერებებს;
• ვიტამინებს (A, C);
• მინერალებს (კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, რკინა).

აქტიური ნივთიერებების სია

ძირითადი აქტიური ნივთიერებები:

• ცინეოლი: ეთერზეთის მთავარი კომპონენტი, რომელსაც აქვს ანტიბაქტერიული, ანთების საწინააღმდეგო და ამოსახველებელი მოქმედება.
• ევგენოლი: ეთერზეთის კომპონენტი, რომელსაც აქვს ტკივილგამაყუჩებელი, ანტისეპტიკური და ანტიოქსიდანტური მოქმედება.

ფარმაკოლოგიური თვისებები

დაფნის ფოთლებს გააჩნია შემდეგი ფარმაკოლოგიური თვისებები:

• ანთების საწინააღმდეგო;
• ანტიბაქტერიული;
• სოკოს საწინააღმდეგო;
• ტკივილგამაყუჩებელი;
• სპაზმოლიზური;
• ამოსახველებელი;
• შარდმდენი;
• მადის მომგვრელი;
• საჭმლის მონელების გამაუმჯობესებელი.

გამოყენების სარგებელი

დაფნის ფოთლების გამოყენება სასარგებლოა შემდეგი ჯანმრთელობის პრობლემების დროს:

• რევმატიზმი;
• ართრიტი;
• კუნთების ტკივილი;
• სასუნთქი გზების ინფექციები (ხველა, ბრონქიტი);
• საჭმლის მონელების დარღვევები (მეტეორიზმი, მადის დაქვეითება);
• უძილობა;
• კანის დაავადებები (აკნე, ეგზემა).

გამოყენების ჩვენებები

დაფნის ფოთლები რეკომენდებულია შემდეგი დაავადებების დროს:

• რევმატოიდული ართრიტი;
• ოსტეოართრიტი;
• მიოზიტი;
• ბრონქიტი;
• ტრაქეიტი;
• გასტრიტი;
• კოლიტი;
• უძილობა;
• აკნე;
• ეგზემა.

გამოყენება ხალხურ მედიცინაში

ხალხურ მედიცინაში დაფნის ფოთლებს იყენებენ ნაყენის, ჩაის, ზეთის და მალამოების სახით. ნაყენს იყენებენ რევმატიზმის, ართრიტის და კუნთების ტკივილის დროს. ჩაის იყენებენ სასუნთქი გზების ინფექციების დროს. ზეთს იყენებენ კანის დაავადებების დროს. მალამოებს იყენებენ ჭრილობების შესახორცებლად.

როგორ გამოვიყენოთ

ზოგადი რეკომენდაციები:

• დაფნის ფოთლები შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც ახალი, ასევე გამხმარი სახით.
• გამოყენებამდე, ფოთლები კარგად გარეცხეთ გამდინარე წყლით.

ნაყენის მომზადება:

• აიღეთ 5-10 გრამი დაფნის ფოთოლი (დაახლოებით 5-10 ფოთოლი).
• დაასხით 1 ლიტრი მდუღარე წყალი.
• დაახურეთ თავსახური და გააჩერეთ 1 საათით.
• გადაწურეთ და მიიღეთ 1/2 ჭიქა 3-ჯერ დღეში ჭამის წინ.

ჩაის მომზადება:

• აიღეთ 1-2 გრამი დაფნის ფოთოლი (დაახლოებით 1-2 ფოთოლი).
• დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი.
• დაახურეთ თავსახური და გააჩერეთ 5-10 წუთით.
• გადაწურეთ და მიირთვით თბილი.

გვერდითი მოვლენები

დაფნის ფოთლების გამოყენებისას შესაძლოა გამოვლინდეს შემდეგი გვერდითი მოვლენები:

• ალერგიული რეაქციები (კანზე გამონაყარი, ქავილი);
• საჭმლის მონელების დარღვევები (გულისრევა, ღებინება, დიარეა).

უკუჩვენებები

დაფნის ფოთლების გამოყენება უკუნაჩვენებია შემდეგ შემთხვევებში:

• ორსულობა;
• ლაქტაცია;
• 12 წლამდე ასაკის ბავშვები;
• მომატებული მგრძნობელობა მცენარის მიმართ;
• კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული;
• ქრონიკული ყაბზობა.

გაფრთხილება

დაფნის ფოთლების გამოყენებამდე აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია, განსაკუთრებით ქრონიკული დაავადებების, მედიკამენტების მიღების ან განსაკუთრებული მდგომარეობების დროს (მაგ., ორსულობა).