
კომშის ფოთლები (Cydonia oblonga Folia) - სრული სამეცნიერო მიმოხილვა
შესავალი
მოკლე მიმოხილვა: კომში (ლათ. Cydonia oblonga) არის ფოთოლმცვენი ხე ან ბუჩქი ვარდისებრთა (Rosaceae) ოჯახიდან. ის ერთადერთი სახეობაა *Cydonia*-ს გვარში. კომში ცნობილია თავისი ნაყოფით, თუმცა მისი ფოთლებიც გამოიყენება ხალხურ და, ნაკლებად, ოფიციალურ მედიცინაში. კომშის სამშობლო სამხრეთ-დასავლეთი აზიაა, თუმცა ფართოდაა გავრცელებული მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში.
მორფოლოგია
კომშის ფოთლების მორფოლოგიური მახასიათებლები:
- ფორმა: მარტივი, ელიფსური ან კვერცხისებრი, წაწვეტებული ან მომრგვალებული წვერით.
- ზომა: სიგრძე ჩვეულებრივ 5-10 სმ, სიგანე 3-6 სმ.
- ფერი: ზედა მხარე მუქი მწვანე, ქვედა მხარე – მოთეთრო-მონაცრისფრო, ქეჩისებრ შებუსვილი.
- ზედაპირი: ზედა მხარე გლუვი ან ოდნავ დანაოჭებული, ქვედა მხარე მკვრივი, რბილი ბუსუსებით დაფარული.
- სუნი: სუსტი, სპეციფიკური სუნი.
- გემო: ოდნავ შემკვრელი, მომწარო გემო.
- განლაგება: ფოთლები განლაგებულია ტოტებზე მორიგეობით.
- ყუნწი: ფოთოლს აქვს მოკლე ყუნწი.
- ძარღვები: ფოთოლზე მკვეთრად გამოხატულია ცენტრალური ძარღვი და მისგან გამომავალი გვერდითი ძარღვები.
ქიმიური შემადგენლობა (100 გრამზე)
კომშის ფოთლების ქიმიური შემადგენლობა შეიძლება განსხვავდებოდეს ზრდის ადგილის, შეგროვების დროის და სხვა ფაქტორების მიხედვით. ძირითადი კომპონენტებია (მიახლოებითი მნიშვნელობები):
- ფლავონოიდები: კვერცეტინი, კემპფეროლი, რუტინი და მათი გლიკოზიდები (1-3%).
- მთრიმლავი ნივთიერებები: 3-5%.
- ორგანული მჟავები: ვაშლის, ლიმონის, ქლოროგენის და სხვა.
- ფენოლკარბონის მჟავები
- ვიტამინები: C ვიტამინი (მცირე რაოდენობით), B ჯგუფის ვიტამინები (მცირე რაოდენობით).
- მინერალური ნივთიერებები: კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, რკინა და სხვა.
- ეთერზეთი: კვალი.
აქტიური ნივთიერებების სია
ძირითადი აქტიური ნივთიერებები:
- ფლავონოიდები (კვერცეტინი, კემპფეროლი, რუტინი): აქვთ ანტიოქსიდანტური, ანთების საწინააღმდეგო, კაპილარების გამამაგრებელი მოქმედება.
- მთრიმლავი ნივთიერებები: აქვთ შემკვრელი, ანთების საწინააღმდეგო და ანტიმიკრობული მოქმედება.
- ორგანული მჟავები: აუმჯობესებენ საჭმლის მონელებას, აქვთ მსუბუქი შარდმდენი მოქმედება.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
კომშის ფოთლებს აქვს შემდეგი ფარმაკოლოგიური თვისებები:
- ანთების საწინააღმდეგო: ფლავონოიდების და მთრიმლავი ნივთიერებების შემცველობის გამო.
- ანტიოქსიდანტური: ფლავონოიდების და, ნაკლები ხარისხით, C ვიტამინის შემცველობის გამო.
- შემკვრელი: მთრიმლავი ნივთიერებების შემცველობის გამო.
- ჰიპოტენზიური (სუსტი): ზოგიერთი კვლევა მიუთითებს კომშის ფოთლების ექსტრაქტის მსუბუქ ჰიპოტენზიურ ეფექტზე.
- ანტიდიაბეტური(სუსტი): ზოგიერთი კვლევის თანახმად, შესაძლოა დადებითად იმოქმედონ სისხლში შაქრის დონეზე.
გამოყენების სარგებელი
კომშის ფოთლების გამოყენება შეიძლება სასარგებლო იყოს:
- საჭმლის მომნელებელი სისტემის პრობლემების დროს: მსუბუქი დიარეის, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ანთების დროს (როგორც დამხმარე საშუალება).
- ზედა სასუნთქი გზების დაავადებების დროს: როგორც ანთების საწინააღმდეგო და შემკვრელი საშუალება (ყელის ტკივილის, ხველის დროს).
- პირის ღრუს დაავადებების დროს: სტომატიტი, გინგივიტი (გამოსავლებად).
- კანის დაზიანებების დროს: მცირე ზომის ჭრილობები, დამწვრობები(კომპრესების სახით)
- ჰიპერტენზიის დროს: როგორც დამხმარე საშუალება (საჭიროებს მეტ კვლევას).
- შაქრიანი დიაბეტის დროს: როგორც დამხმარე საშუალება (საჭიროებს მეტ კვლევას).
მნიშვნელოვანია: კომშის ფოთლების გამოყენება, როგორც სამკურნალო საშუალება, უნდა მოხდეს ექიმთან კონსულტაციის შემდეგ.
გამოყენების ჩვენებები
კომშის ფოთლების გამოყენება რეკომენდებულია (ექიმთან კონსულტაციის შემდეგ):
- მსუბუქი დიარეა.
- კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მსუბუქი ანთებითი პროცესები.
- ყელის ტკივილი, ხველა.
- პირის ღრუს ანთებითი დაავადებები (სტომატიტი, გინგივიტი).
- კანის მცირე დაზიანებები (კომპრესების სახით).
- ჰიპერტენზია(როგორც დამხმარე საშუალება)
- შაქრიანი დიაბეტი(როგორც დამხმარე საშუალება)
გამოყენება ხალხურ მედიცინაში
ხალხურ მედიცინაში კომშის ფოთლებს იყენებენ:
- დიარეის დროს (შემკვრელი საშუალება).
- ყელის ტკივილის, ხველის დროს (ნაყენი, ჩაი).
- პირის ღრუს ანთებების დროს (გამოსავლებად).
- კანის დაზიანებების დროს (კომპრესების სახით).
- როგორც შარდმდენი საშუალება.
- როგორც სისხლდენის შემაჩერებელი საშუალება.
- ჰიპერტენზიის დროს.
როგორ გამოვიყენოთ
ზოგადი რეკომენდაციები:
კომშის ფოთლების გამოყენება რეკომენდებულია ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ. კომშის ფოთლები ხელმისაწვდომია გამხმარი სახით, ასევე ექსტრაქტის ფორმით (მაგ., კაფსულებში).
ნაყენის მომზადება:
1 სუფრის კოვზ გამხმარ და დაქუცმაცებულ ფოთოლს დაასხით 1 ჭიქა (200 მლ) მდუღარე წყალი, დააყენეთ თავდახურულ ჭურჭელში 30-60 წუთი, შემდეგ გაწურეთ. მიიღეთ 1/4-1/3 ჭიქა 3-4-ჯერ დღეში, ჭამის წინ (ექიმის დანიშნულებით).
ჩაის მომზადება:
1 ჩაის კოვზ გამხმარ ფოთოლს დაასხით 1 ჭიქა მდუღარე წყალი, დააყენეთ 10-15 წუთი, გაწურეთ. მიიღეთ 1 ჭიქა 2-3-ჯერ დღეში (ექიმის დანიშნულებით).
მშრალი ექსტრაქტის გამოყენება:
მიიღება კაფსულების სახით, ექიმის დანიშნულებით და რეკომენდაციების შესაბამისად.
კაფსულების გამოყენება:
მიიღება ექიმის დანიშნულებით და რეკომენდაციების შესაბამისად.
სხვა გამოყენების მეთოდები:
კომშის ფოთლების გამოყენება აბაზანებისთვის არ არის ტიპური.
გვერდითი მოვლენები
კომშის ფოთლების გამოყენებისას, იშვიათ შემთხვევებში, შეიძლება გამოვლინდეს:
- ალერგიული რეაქციები (ქავილი, გამონაყარი).
- კუჭ-ნაწლავის მხრივ დისკომფორტი (დიდი დოზებით მიღებისას).
უკუჩვენებები
- მომატებული მგრძნობელობა (ალერგია) კომშის მიმართ.
- ორსულობა და ლაქტაცია (არ არის საკმარისი მონაცემები უსაფრთხოების შესახებ).
- ბავშვთა ასაკი (ექიმის კონსულტაციის გარეშე).
- ყაბზობისადმი მიდრეკილება
გაფრთხილება
გაფრთხილება: კომშის ფოთლების გამოყენებამდე აუცილებლად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ექიმის კონსულტაცია ქრონიკული დაავადებების, მედიკამენტების მიღების ან განსაკუთრებული მდგომარეობების დროს (მაგ., ორსულობა, ლაქტაცია).