როგორ მივიღოთ სელის თესლი სწორად: მაქსიმალური სარგებელი და უსაფრთხოება

სელის თესლი დამსახურებულად ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე სასარგებლო სუპერპროდუქტად. მისი პოპულარობა დღითიდღე იზრდება, თუმცა ბევრმა არ იცის, რომ ამ პატარა მარცვლისგან მაქსიმალური სარგებლის მისაღებად და შესაძლო დისკომფორტის თავიდან ასაცილებლად, მისი სწორად მიღებაა აუცილებელი. უბრალოდ რაციონში დამატება საკმარისი არ არის – მნიშვნელოვანია ფორმა, დოზა, მომზადების და შენახვის წესი. მწვანე აფთიაქის ამ ბლოგ პოსტში დეტალურად აგიხსნით, თუ როგორ უნდა მიიღოთ სელის თესლი და ზეთი სწორად, რათა სრულად ისარგებლოთ მისი უნიკალური თვისებებით.

დაფქული თუ მთლიანი? ყველაზე მნიშვნელოვანი კითხვა

ეს ალბათ პირველი და ყველაზე მთავარი კითხვაა, რომელიც სელის თესლის მიღებისას ჩნდება. პასუხი კი ერთმნიშვნელოვანია:

მთლიანი სელის თესლი: შეზღუდული სარგებელი

მთლიან სელის თესლს ძალიან მაგარი, პრიალა გარსი აქვს, რომელსაც ჩვენი საჭმლის მომნელებელი სისტემა ვერ შლის. შედეგად, თუ თესლს მთლიანად გადავყლაპავთ (მაგალითად, პურში ან სალათში), ის დიდი ალბათობით დაუმუშავებლად გაივლის კუჭ-ნაწლავის ტრაქტს. ეს ნიშნავს, რომ მის შიგნით არსებული ძვირფასი ნივთიერებები – ომეგა-3 ცხიმოვანი მჟავები, ლიგნანები და სხვა მიკრონუტრიენტები – პრაქტიკულად აუთვისებელი რჩება. ერთადერთი, რასაც ამ შემთხვევაში ვიღებთ, უხსნადი ბოჭკოს გარკვეული რაოდენობაა.

დაფქული სელის თესლი: ოპტიმალური არჩევანი

სელის თესლის დაფქვისას მისი მაგარი გარსი იმსხვრევა და შიგთავსი ხელმისაწვდომი ხდება ორგანიზმისთვის. სწორედ დაფქული ფორმით შეგვიძლია სრულად ავითვისოთ:

ალფა-ლინოლენის მჟავა (ALA) ომეგა-3.
ლიგნანები (მძლავრი ანტიოქსიდანტები).
ხსნადი ბოჭკო (რომელიც გელისებრ მასას ქმნის).
ვიტამინები და მინერალები.

დასკვნა: მაქსიმალური სარგებლის მისაღებად ყოველთვის გამოიყენეთ დაფქული სელის თესლი.

როგორ დავფქვათ და შევინახოთ სელის თესლი?

რადგან დაფქული ფორმაა რეკომენდებული, მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ მისი სწორად მომზადება და შენახვა.

დაფქვის მეთოდები

სელის თესლის დაფქვა სახლის პირობებში მარტივია:

ყავის საფქვავი: იდეალურია მცირე ულუფების სწრაფად დასაფქვავად. დარწმუნდით, რომ საფქვავი სუფთაა.
სანელებლების საფქვავი: ასევე ეფექტურია.
ბლენდერი (მძლავრი): შესაძლებელია მცირე რაოდენობის დაფქვა, თუმცა შეიძლება არ იყოს ისეთივე წმინდა, როგორც საფქვავში.

რჩევა: ეცადეთ, დაფქვათ მხოლოდ ის რაოდენობა, რასაც უახლოეს დღეებში ან მაქსიმუმ ერთ კვირაში გამოიყენებთ, რადგან დაფქული სელი მალფუჭებადია.

შენახვის წესები (დაფქული)

დაფქვის შემდეგ სელის თესლში არსებული სასარგებლო ცხიმები ჰაერთან, სინათლესთან და სითბოსთან შეხებისას ადვილად იჟანგება (მწარდება), რაც ამცირებს მის სარგებელს და აფუჭებს გემოს. ამიტომ:

შეინახეთ დაფქული სელის თესლი აუცილებლად მაცივარში.
გამოიყენეთ ჰერმეტულად დახურული, მუქი ფერის კონტეინერი.
ეცადეთ, მოიხმაროთ 1-2 კვირის განმავლობაში. უფრო ხანგრძლივი შენახვისთვის (რამდენიმე თვე) შეგიძლიათ მოათავსოთ საყინულეში.
გადაყარეთ, თუ მას უსიამოვნო, მწარე ან თევზის მსგავსი სუნი ან გემო აქვს.

შენახვის წესები (მთლიანი)

მთლიანი სელის თესლი გაცილებით მდგრადია და უფრო დიდხანს ინახება. შეინახეთ გრილ, ბნელ, მშრალ ადგილას (მაგალითად, სამზარეულოს კარადაში) ჰერმეტულ კონტეინერში რამდენიმე თვის განმავლობაში. მაცივარში ან საყინულეში შენახვა მის ვადას კიდევ უფრო გაახანგრძლივებს (ერთ წლამდე და მეტი).

რეკომენდებული დოზირება და თანდათანობითობა

მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ფორმა, არამედ რაოდენობაც.

რამდენი მივიღოთ?

ზოგადი რეკომენდაცია მოზრდილებისთვის არის დღეში 1-2 სუფრის კოვზი (დაახლოებით 10-20 გრამი) დაფქული სელის თესლი. არ არის რეკომენდებული ამ რაოდენობის მნიშვნელოვნად გადაჭარბება, რადგან ზედმეტმა ბოჭკომ შეიძლება დისკომფორტი გამოიწვიოს.

რატომ დავიწყოთ ნელა?

თუ აქამდე სელის თესლს ან ზოგადად ბოჭკოთი მდიდარ საკვებს არ იღებდით რეგულარულად, დაიწყეთ ნახევარი ან ერთი ჩაის კოვზით დღეში. თანდათანობით (რამდენიმე დღის ან ერთი კვირის განმავლობაში) გაზარდეთ დოზა რეკომენდებულ 1-2 სუფრის კოვზამდე. ეს საშუალებას მისცემს თქვენს საჭმლის მომნელებელ სისტემას, შეეგუოს ბოჭკოს გაზრდილ რაოდენობას და თავიდან აგაცილებთ შესაძლო შებერილობას, გაზებს ან მუცლის ტკივილს.

წყლის მნიშვნელობა: არ დაივიწყოთ სითხე!

ეს ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, მაგრამ ხშირად დავიწყებული რჩევაა! სელის თესლში შემავალი ბოჭკო, განსაკუთრებით ხსნადი, წყალს ისრუტავს და ფუვდება. ეს მისი სასარგებლო თვისებაა, მაგრამ თუ ორგანიზმს საკმარისი სითხე არ მიეწოდება, ამან შეიძლება საპირისპირო ეფექტი გამოიწვიოს – ყაბზობა და დისკომფორტი.

რეკომენდაცია: როდესაც რეგულარულად იღებთ სელის თესლს, აუცილებლად დალიეთ საკმარისი რაოდენობის წყალი მთელი დღის განმავლობაში (მინიმუმ 1.5-2 ლიტრი).

სელის ზეთი: გამოყენება და შენახვა

სელის ზეთი ALA ომეგა-3-ის კონცენტრირებული წყაროა, მაგრამ მას თესლისგან განსხვავებული გამოყენების და შენახვის წესები აქვს.

გამოყენების წესები

მხოლოდ ცივად: არასოდეს გამოიყენოთ სელის ზეთი თერმული დამუშავებისთვის (შეწვა, მოხარშვა). მაღალი ტემპერატურა ანადგურებს მის სასარგებლო ცხიმოვან მჟავებს და შეიძლება მავნე ნაერთებიც კი წარმოქმნას.
დანიშნულება: გამოიყენეთ სალათების მოსამზადებლად, დაამატეთ უკვე მომზადებულ ფაფას, იოგურტს, სმუზის (დაბლენდერების შემდეგ) ან ბოსტნეულის პიურეს.
გაითვალისწინეთ: სელის ზეთი არ შეიცავს ბოჭკოს და ლიგნანების უმეტესობას (თუ მწარმოებლის მიერ სპეციალურად არ არის დამატებული).

შენახვის განსაკუთრებული წესები

სელის ზეთი ძალიან მგრძნობიარეა სინათლის, სითბოს და ჰაერის მიმართ:

შეინახეთ მხოლოდ მაცივარში.
აუცილებლად მუქი ფერის, მჭიდროდ დახურულ ბოთლში.
ყურადღება მიაქციეთ ვარგისიანობის ვადას და გახსნის შემდეგ მოიხმარეთ შედარებით სწრაფად (რამდენიმე კვირაში).
თუ ზეთს მწარე გემო ან უსიამოვნო სუნი აქვს, ის გაფუჭებულია და აღარ გამოიყენოთ.

კრეატიული იდეები რაციონში ჩასართავად

დაფქული სელის თესლის დამატება თქვენს ყოველდღიურ კვებაში ძალიან მარტივია:

შეურიეთ დილის ფაფაში (შვრიის, წიწიბურას) ან უცხიმო იოგურტში/კეფირში.
დაამატეთ სმუზიში ან ცილოვან კოქტეილში.
მოაყარეთ ბოსტნეულის სალათებს.
შეურიეთ სუპებსა და ბოსტნეულის პიურეებს (უმჯობესია სუფრაზე მიტანის წინ).
გამოიყენეთ ჯანსაღ ცომეულში (პური, მაფინები, ბლინები) ფქვილის ნაწილის ჩასანაცვლებლად.
მოამზადეთ სელის კვერცხი ვეგანური რეცეპტებისთვის: 1 სუფრის კოვზ დაფქულ სელის თესლს დაასხით 3 სუფრის კოვზი წყალი, აურიეთ და გააჩერეთ 5-10 წუთი, სანამ გელისებრი არ გახდება.

დასკვნა

სელის თესლის სწორად მიღება მისი სარგებლის მაქსიმიზაციისა და უსაფრთხოების გარანტიაა. დაიმახსოვრეთ ძირითადი პრინციპები: აუცილებლად დაფქვით თესლი, დაიწყეთ მცირე დოზით და თანდათან გაზარდეთ, მიიღეთ საკმარისი რაოდენობის წყალი, სწორად შეინახეთ დაფქული თესლი და ზეთი, ხოლო ზეთი გამოიყენეთ მხოლოდ ცივად. ამ მარტივი წესების დაცვით, თქვენ შეძლებთ სრულად ისარგებლოთ იმ სიკეთით, რასაც ეს უნიკალური ბუნებრივი პროდუქტი გვთავაზობს. ეწვიეთ მწვანე აფთიაქს, სადაც ყოველთვის იპოვით მაღალი ხარისხის სელის თესლსა და ზეთს თქვენი ჯანმრთელობისთვის.